Kalibrasyon Kabul Kriteri ve Tolerans Değeri Belirleme / Cihazı İçeri Alma

hasan_hasan' Alıntı:

Merhaba,

2,6*%5=0,13 ise ölçüm cihazı tolerans değerimiz 0,13 mü olmalı?
bu konu çok uzun bir konu ama kısaca özetlemeye çalışacağım.
cihazlarınızda genel kabul değerlerini sadece bir ölçüye bakarak yorumlamanız firmadaki o cihaz ile yapılan tüm ölçümleri temsil etmez.
ben burada şunu yapıyorum veya yaptırıyorum;
lütfen cihazı kullanan çalışanlar ile genel olarak max sapma kriterlerinizi belirleyin.
bu iş başlangıçta zordur ama ilgili paydaşlar ile belirlediğiniz değerler en güvenlidir.

şimdi biraz daha açalım
diyelim kuvvet ölçüm cihazınız var. max 50 N kapasiteli.
sahada bu cihazı kullananlara şunu demek lazım
50 N u
0-10
20-30
30-40
40-50
4 parçaya ayırmalısızınız (kapasitesi daha yüksek bir cihaz ise benim yaptığım bölüntü sayılarını artırabilirsiniz.
daha sonra teknisyene dönüp 10 n a kadar ölçümlerde hangi sapma değeri senin rahatsız eder, yanlış yorumlamana sebep olur diye sorun göreceksiniz muhakkak sizlere örneğin 10.01-02-03 ok ama 0.4 olur ise sıkıntı olur der. bu cümleler anahtar cümleleriniz olmalı. buradan 10 N a kadar olan ölçümler sapma+belirsizlik değerinizin toplamı 0,3 n geçmemesi gerekir.
aynı şekilde 20-30 arası farklı yorum
diğer aralıklar için farklı yorumlar almanız gerekir.

çıkarım nedir?
tüm cihazlarınızı sapmalarını yorumlayabilmek için yukarıda yazdığım şekilde farklı bölüntülere ayırarak yorumlayın.

örneğin aşağıda bir firmada terazi için yazan max sapma değerlerini görebilirsiniz. terazi 30kg kapasiteli
0-5000 gr-10 gr
5000-10000gr-30 gr
10000-30000 gr-50gr

kalibrasyon firmasından gelen sapma + belirsizlik değerini yukarıdaki değerler ile kıyaslıyor.

yukarıdakiler bir yöntemdir yöntemi belirlerken çekinmeyin. her firmanın dinamiği farklıdır.

ayrıca müşteri özel isteği yok ise yukarıdaki durumlar geçerlidir

umarım faydalı olmuştur
anlaşılamayan durumlar var ise yazmanız sonrası ayrıntı vermeye çalışayım

Genişletmek için tıkla ...

Kalibrasyon Nedir?​

• Amaç: Cihazın doğruluğunu artırmak ve hatalarını düzeltmek.
• İşlem: Cihazın uluslararası standartlara (referans değerlere) göre karşılaştırılması ve gerekiyorsa ayarlama yapılması.
• Sonuç: Kalibrasyon sertifikası ile belgelenir, cihazın ölçüm belirsizliği ve sapmaları hakkında bilgi verir.
• Periyodiklik: Genellikle belirli aralıklarla (üretici tavsiyesi, kullanım sıklığı, kritiklik gibi faktörlere bağlı olarak) yapılır.

Doğrulama Nedir?​

• Amaç: Cihazın belirli bir amaca uygunluğunu veya belirtilen gereksinimleri karşılayıp karşılamadığını kontrol etmek.
• İşlem: Cihazın ölçüm değerlerinin belirlenen toleranslar içerisinde olup olmadığının kontrol edilmesi. Ayar yapmaz, sadece kontrol eder.
• Sonuç: Cihazın uygunluk durumu hakkında bir rapor veya kayıt oluşturulur.
• Sıklık: Kalite kontrol süreçleri kapsamında veya kritik ölçümler öncesinde daha sık yapılabilir.

Kalibrasyon ve Doğrulama Arasındaki Temel Farklar​

Kalibrasyon ve Doğrulama Tablosu (Örnek İçerik)​

• Cihaz Adı / Tanımı: Ölçüm cihazının ne olduğunu açıklar.
• Marka/Model & Seri No: Cihazı tanımlayan bilgiler.
• ID No (Takip No): Kuruluş içinde cihazın kolayca takip edilmesini sağlayan benzersiz numara.
• Ölçüm Aralığı / Parametre: Cihazın hangi aralıkta veya hangi parametreyi ölçtüğü.
• Kalibrasyon Tarihi & Bir Sonraki Kalibrasyon Tarihi: Kalibrasyonun ne zaman yapıldığı ve bir sonraki kalibrasyonun ne zaman yapılması gerektiği.
• Kalibrasyon Yapan Kuruluş: Kalibrasyonu gerçekleştiren akredite laboratuvar veya firma.
• Kalibrasyon Sonucu: Cihazın kalibrasyon sonrası uygun olup olmadığı. "Uygun Değil" ise genellikle ayarlama veya onarım gerekir.
• Ölçüm Belirsizliği: Kalibrasyon sonucunda belirlenen, ölçümün doğruluğu hakkındaki şüphe aralığı.
• Kabul Kriterleri (Sapma Toleransı): Cihazın hangi sapma aralığında "kabul edilebilir" olduğunu gösteren önceden belirlenmiş sınırlar.
• Doğrulama Sıklığı: Cihazın ne kadar sıklıkla doğrulanması gerektiği.
• Son Doğrulama Tarihi & Doğrulama Sonucu: En son doğrulama tarihi ve sonucun uygun olup olmadığı.
• Açıklamalar: Cihazla ilgili ek notlar veya durum bilgileri.

Kabul Kriterleri​

1. Üretici Spesifikasyonları: Cihazın üreticisi tarafından belirtilen toleranslar ve doğruluk limitleri ilk referans noktasıdır.
2. Uygulama Toleransları: Cihazın kullanılacağı ölçümün veya üretimin toplam toleransı. Örneğin, bir parçanın toleransı ±0.1 mm ise, ölçüm cihazının sapması bu toleransın çok küçük bir yüzdesini (%10−%30 gibi) geçmemelidir. Genellikle, toplam sapmanın (ölçüm belirsizliği, en büyük sapma ve cihaz çözünürlüğünün toplamı) ölçüm yapılacak minimum toleransın %15'ini geçmemesi iyi bir pratik kabul edilir.
3. Endüstri Standartları ve Yönetmelikler: ISO standartları (örn. ISO 9001), sektörel standartlar (örn. otomotivde AIAG MSA Kılavuzu) veya yasal düzenlemeler, kalibrasyon ve doğrulama için belirli kabul kriterleri öngörebilir.
4. Cihaz Çözünürlüğü: Cihazın okuyabileceği en küçük değerdir. Cihazın çözünürlüğü, ölçüm yapılacak toleransın 1/10'unu geçmemesi önerilir.
5. Ölçüm Belirsizliği: Kalibrasyon sertifikasında belirtilen ölçüm belirsizliği, cihazın ne kadar güvenilir olduğunu gösterir ve kabul kriterleri içinde değerlendirilmelidir. Ölçüm belirsizliği ne kadar düşükse, cihaz o kadar hassastır.
6. Geçmiş Kalibrasyon Verileri: Cihazın önceki kalibrasyon sonuçları, zamanla nasıl bir değişim gösterdiğini anlamak için kullanılabilir. Bu veriler, kabul kriterlerinin gözden geçirilmesine veya kalibrasyon sıklığının ayarlanmasına yardımcı olabilir.

nilderya' Alıntı:

Merhaba, Kalibrasyon değerlendirme yüzdesine nasıl karar veriyorsunuz

Genişletmek için tıkla ...

selinay' Alıntı:

Açıklama kısmını dikkate alarak örneğin; doğrulama mastarları veya doğrulama amacı taşıyan ekipmanlar için %10 değerini kullanıyoruz. %20 değerini proses özel karakteristik içeriyorsa hassas ölçüm gerektiriyorsa kullanıyoruz. Özel karakteristik olmayan normal ölçümler için kullandığımız ekipmanlarda %30 değerini kullanıyoruz. Yani % değeri arttıkça cihazın kabul kriterini genişletiyoruz. MSA mantığından yola çıkarak oluşturduk bu tabloyu.

Genişletmek için tıkla ...